Lektury 2024/2025
Lista lektur szkolnych dla Liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia obowiązująca od 1 września 2024 r.
Gwiazdką ★ oznaczono nowe pozycje w wykazie lektur.
JĘZYK POLSKI
Lektura obowiązkowa
Zakres podstawowy (utwory literackie poznawane w całości)
- Jan Parandowski, Mitologia, część I Grecja
- Sofokles, Antygona;
- William Szekspir, Makbet
- Molier, Skąpiec;
- Adam Mickiewicz, Dziady cz. III;
- Bolesław Prus, Lalka;
- Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara;
- Stanisław Wyspiański, Wesele
- Stefan Żeromski, Przedwiośnie
- Albert Camus, Dżuma;
- George Orwell, Rok 1984;
- Sławomir Mrożek, Tango;
Zakres podstawowy (krótkie utwory literackie poznawane w całości i utwory literackie poznawane we fragmentach)
- Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana
- Homer, Iliada (fragmenty);
- wybrane utwory polskiego średniowiecza, w tym: Lament świętokrzyski (fragmenty), Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty);
- Pieśń o Rolandzie (fragmenty);
- Ignacy Krasicki, wybrana satyra;
- Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym Romantyczność;
- Henryk Sienkiewicz, Potop (fragmenty);
- Władysław Stanisław Reymont, Chłopi
- Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty)
- Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu;
- Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat
- Marek Nowakowski, Górą „Edek” (z tomu Prawo prerii);
- Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie);
- Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach);
- Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem (fragmenty);
Zakres podstawowy (utwory poetyckie)
- Horacy – wybrane utwory;
- Bogurodzica;
- Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; tren IX, X, XI
- wybrane wiersze poetów epoki baroku;
- Ignacy Krasicki, Hymn do miłości ojczyzny;
- Adam Mickiewicz, Oda do młodości; wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz inne wiersze;
- wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Mirona Białoszewskiego, Józefa Czechowicza, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Cypriana Kamila Norwida, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Haliny Poświatowskiej, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Tadeusza Różewicza, Juliusza Słowackiego, w tym Testament mój, Leopolda Staffa, Wisławy Szymborskiej, Juliana Tuwima.
Zakres rozszerzony (utwory literackie poznawane w całości)
- Jan Kochanowski, Treny (jako cykl poetycki)
- William Szekspir, Hamlet
- Juliusz Słowacki, Kordian;
- realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, Ojciec Goriot lub Charles Dickens, Klub Pickwicka, lub Mikołaj Gogol, Martwe dusze, lub Gustaw Flaubert, Pani Bovary);
- Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata
- Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy;
- Tadeusz Konwicki, Mała Apokalipsa;
- Janusz Głowacki, Antygona w Nowym Jorku;
Zakres rozszerzony (krótkie utwory literackie poznawane w całości i utwory literackie poznawane we fragmentach)
Utwory określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
- Homer, Odyseja (fragmenty);
- Dante Alighieri, Boska komedia (fragmenty);
- Franz Kafka, Proces (fragmenty);
- Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe;
- Sławomir Mrożek, wybrane opowiadanie;
- wybrany esej Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta.
Zakres rozszerzony (utwory poetyckie)
Utwory określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
- wybrane utwory poetyckie z romantycznej literatury europejskiej;
- Cyprian Kamil Norwid, Fortepian Szopena;
- wybrane wiersze: Stanisława Barańczaka, Czesława Miłosza, Traktat moralny (fragmenty), Juliana Przybosia.
Przykładowe lektury uzupełniające
W każdej klasie obowiązkowo jest poznawana co najmniej jedna pozycja książkowa z listy przykładowych lektur uzupełniających lub spoza tej listy, wybrana przez nauczyciela lub zaproponowana przez uczniów.
Utwory do XIX w. (w układzie chronologicznym)
- Sofokles, Król Edyp;
- Arystoteles, Poetyka, Retoryka (fragmenty)
- Platon, Państwo (fragmenty)
- Dzieje Tristana i Izoldy (fragmenty);
- Giovanni Boccaccio, Sokół;
- Erazm z Rotterdamu, Pochwała głupoty (fragmenty);
- Tomasz Morus, Utopia (fragmenty);
- Mikołaj Rej, Żywot człowieka poczciwego (fragmenty)
- Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich;
- Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej (fragmenty);
- Miguel de Cervantes y Saavedra, Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manczy (fragmenty);
- Pedro Calderon de la Barca, Życie snem;
- Piotr Skarga, wybrane kazanie;
- Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (fragmenty z części I);
- William Szekspir, Romeo i Julia;
- Wolter, Kandyd, czyli optymizm (fragmenty);
- Ignacy Krasicki, Monachomachia (fragmenty);
- Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za czasów panowania Augusta III (fragmenty);
- Julian Ursyn Niemcewicz, Powrót posła;
- Stanisław Staszic, Przestrogi dla Polski (fragmenty);
- Juliusz Słowacki, Beniowski (fragmenty), Listy do Matki (fragmenty);
- Zygmunt Krasiński, Nie-Boska komedia;
- Aleksander Fredro, Śluby panieńskie;
- Johann Wolfgang Goethe, Cierpienia młodego Wertera (fragmenty), Faust (fragmenty);
- George Byron, Giaur (fragmenty);
- Adam Mickiewicz, Dziady cz. IV
- wybrane utwory epickie okresu romantyzmu: Józef Ignacy Kraszewski, Stara baśń, Victor Hugo, Nędznicy, Edgar Allan Poe, wybrane opowiadanie, Henryk Rzewuski, Pamiątki Soplicy (fragmenty);
- Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem
- Henryk Sienkiewicz, Listy z podróży do Ameryki (fragmenty);
Utwory z XX w. (w układzie chronologicznym)
- Stefan Żeromski, Echa leśne, Ludzie bezdomni
- Eliza Orzeszkowa, Gloria victis;
- Gabriela Zapolska, Moralność pani Dulskiej;
- Aldous Huxley, Nowy wspaniały świat;
- Zofia Nałkowska, Granica;
- Joseph Conrad, Lord Jim;
- Zofia Kossak-Szczucka, Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917–1919;
- Florian Czarnyszewicz, Nadberezyńcy;
- Witold Pilecki, Raport Witolda;
- Zofia Nałkowska, Przy torze kolejowym (z tomu Medaliony);
- Kazimierz Moczarski, Rozmowy z katem (fragmenty);
- Józef Mackiewicz, Droga donikąd (fragmenty);
- Tadeusz Różewicz, Kartoteka
- Józef Czapski, Na nieludzkiej ziemi (fragmenty);
- Leopold Tyrmand, Dziennik 1954 (fragmenty);
- Jarosław Iwaszkiewicz, wybrane opowiadanie
- Stanisław Lem, Wizja lokalna, ★ Solaris;
- John Ronald Reuel Tolkien, Władca pierścieni. Drużyna pierścienia
- ★William Golding, Władca much;
- Bohumil Hrabal, wybrane opowiadania;
- Eugène Ionesco, Lekcja
- Samuel Beckett, Czekając na Godota;
- Friedrich Dürrenmatt, Wizyta starszej pani;
- Marek Nowakowski, Raport o stanie wojennym (wybrane opowiadanie);
- Gustaw Herling-Grudziński, Wieża;
- Wiesław Myśliwski, Widnokrąg;
- Umberto Eco, Imię róży;
- ★ Olga Tokarczuk, Prawiek i inne czasy;
- Antoni Libera, Madame;
Utwory z XXI w. (w układzie alfabetycznym)
- ★ Petra Dvořáková, Wrony;
- ★ Sigríður Hagalín Björnsdóttír, Wyspa;
- ★ Paweł Huelle, Castorp, Śpiewaj ogrody;
- ★ Cixin Liu, Wspomnienie o przeszłości Ziemi (tom I – Problem trzech ciał);
- ★ Wiesław Myśliwski, Traktat o łuskaniu fasoli;
- ★ Tomasz Różycki, Dwanaście stacji;
- ★ Andrzej Stasiuk, Jadąc do Babadag;
- ★ Mariusz Szczygieł, Nie ma;
- ★ Monika Sznajderman, Pusty las;
- ★ Dorota Terakowska, Poczwarka;
- ★ Olga Tokarczuk, Bieguni, Opowiadania bizarne;
- ★ Marcin Wicha, Rzeczy, których nie wyrzuciłem.
FILOZOFIA
Lektura obowiązkowa:
- Platon, Obrona Sokratesa;
- Platon, fragmenty z następujących dialogów: Państwo (514 a – 517 a), Fedon (78 d – 80 b, 98 c – 100 b), Uczta (209 e – 212 c);
- Arystoteles, Etyka nikomachejska (ks. II, 7–8, 1107 a);
- Epikur, List do Menoikeusa (wybrany fragment);
- Seneka (wybrany fragment)
ETYKA
Lista lektur zalecanych do wykorzystania przy omawianiu wybranych zagadnień etycznych:
- Arystoteles, Etyka nikomachejska (fragmenty);
- Epikur, List do Menoikeusa (fragmenty);
- Roman Ingarden, Książeczka o człowieku (fragmenty);
- Immanuel Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności (fragmenty);
- Tadeusz Kotarbiński, Medytacje o życiu godziwym (fragmenty);
- John Stuart Mill, Utylitaryzm (fragmenty), O wolności (fragmenty);
- Karol Wojtyła, Miłość i odpowiedzialność (fragmenty);
- św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna (fragmenty).
Załącznik nr 1 do Rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia … 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla
liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia
źródło:
https://biblioteka.pl/artykul/Lista-lektur-szkolnych-2024-2025/13159